ABD Başkanı Donald Trump‘ın Birleşmiş Milletler’in (BM) 80. Genel Kurulu kapsamında bir araya geldiği Arap liderlere sunduğu Gazza planının ayrıntıları ortaya çıktı. Eğer anlaşma sağlanırsa tüm rehineler iki güç içinde serbest bırakılacak. Ayrıca İsrail’in Katar’a yeniden saldırmayacağına dair taahhüt ve Gazze’den Filistinlileri zorla yerinden etmeme garantileri de dikkat çekici ana unsurlar arasında yer aldı. Fakat İsrail’in bölgeden çekilmesi için belirli bir takvim yok.
Planın Katar aracılığıyla Hamas’ın müzakere ekibine iletilmesi ve örgütün plana olumlu veya olumsuz bir yanıt vermesi bekleniyor.
Trump: Taraflar anlaşmaya çok yakın
Trump, tarafların anlaşmaya çok yakın olduğunu belirterek iyimserliğini dile getirmişti. Ancak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, dünkü BM konuşmasında savaşın henüz bitmediğini ve Hamas tamamen yok edilene kadar savaşın süreceğini açıkladı.
İsrail Hayom gazetesinin haberine göre; Arap liderler, girişimi genel hatlarıyla destekliyor, ancak planın kusursuz olmadığını ifade ediyor.
İsrail basınında yer alan haberlere göre Trump’ın Arap liderlere sunduğu planın öne çıkan unsurları ise şöyle:
-İsrail çekilmesi için belirli bir takvim yok
-İsrail’in Katar’a yeniden saldırmayacağına dair taahhüt
-Gazze’den zorla yerinden etme yasağı
-Hamas’ın Gazze’nin gelecekteki yönetiminde rol almaması çağrısı
Plan, geçici yönetim için iki düzey öngörüyor; geniş uluslararası bir yapı ve bir Filistin komitesi. Yetki devri için herhangi bir takvim belirlenmiş durumda değil ve Filistin Otoritesi’nin kontrolü geçici hükümet aracılığıyla devralması öngörülüyor.
BM ve insani yardım
Plan, insani yardımla bağlantılı olarak Birleşmiş Milletler’e atıfta bulunuyor ancak Gazze İnsani Yardım Fonu’na atıf yapmıyor. Öte yandan ABD’nin bir Filistin devleti kurulmasını destekleyeceğine dair bir ifade yer almıyor.
Bu hafta bir ABD yetkilisi, Hamas’ın 60 günlük bir ateşkes talep ettiğini açıklamıştı. Mısır, Trump planını desteklese de ABD’nin Hamas’a yanıtına güven duymadığını belirtti.
Öte yandan Mısır aracılığıyla yapılan görüşmeler, İsrail operasyonunun Gazze Şehri’nde durdurulması ve ek insani yardımların girişine imkan sağlanması ihtimalini değerlendiriyor. Ancak üst düzey bir Mısırlı yetkili, bu çabaların “neredeyse anlamsız” olduğunu, ABD’nin ihlalleri görmezden geldiğini vurguladı.
