“`html

Türkiye’de İklim Kanunu Teklifi Kabul Edildi

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Çevre Komisyonu, ülkenin ilk “İklim Kanunu Teklifi”ni onayladı. Bu yeni düzenlemeye göre, Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kapsamında belirlenen kurallara uymayan işletmeler, sera gazı emisyon raporlarını zamanında sağlamazlarsa, işlem yapma haklarından mahrum kalacak.

Doğrulanmış sera gazı emisyon raporunun teslim edilmesi, işlemler üzerindeki kısıtlamaları ortadan kaldıracak. Ancak, bu raporun sunulması, hâlâ idari para cezası uygulanmasına engel olmayacaktır.

10 MİLYON TL’YE KADAR CEZA UYGULANACAK

ETS kapsamındaki işletmeler, gerekli sera gazı emisyon iznine sahip olmadan faaliyet gösteriyorlarsa veya izin süreleri dolmuşsa, her bir ton karbondioksit eşdeğeri için 5 TL ceza uygulanacak. Doğrulanmış emisyon raporu bulunmayan işletmelere ise 1 milyon TL ile 10 milyon TL arasında idari para cezası verilecek.

Emisyon raporu olmayan işletmelerin cezaları, sektör ve kapasite açısından karşılaştırmalarla belirlenecek. İlgili miktar ve prensipler, İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenecek.

Yükümlülüklerini zamanında yerine getiremeyen ve tahsisat teslim etmeyenler için, tahsisat başına ceza uygulanacak. Bu ceza, ilgili yılın son üç ayındaki piyasa fiyatlarının ortalaması dikkate alınarak hesaplanacak.

Her yıl en az %80 oranında tahsisatını teslim etmeyen işletmelerin sera gazı emisyon izinleri iptal edilecek, yeni izinler ise 3 aydan 6 aya kadar verilmeyecek.

Projelerini belirtilen sürede karbon kredisi kayıt sistemine kaydettirmeyenler ise 120 bin TL ceza ile karşılaşacak, bu durum kayıt zorunluluğunu ortadan kaldırmayacak.

Bilgi ve belge verme yükümlülüğünü yerine getirmeyen kişiler ve kuruluşlar 170 bin TL ceza ile karşılaşacak. Elektrik piyasası mevzuatı ihlal edilirse, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından idari yaptırımlar uygulanacak.

CEZA MİKTARI 50 MİLYON TL’Yİ AŞMAYACAK

Teklife göre idari cezalar, ilgili fiil için 3 yıl içinde tekrarlandığında artırılarak uygulanacak. Ayrıca, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, düzenlemelere uymayanlara düzeltme için bir yıllık bir süre verebilecek; bu süre zarfında iyileştirme yapılmazsa, faaliyet durdurulacaktır.

Her bir ceza için en fazla 50 milyon TL uygulanabilecektir. Elektrik Piyasası Kanunu hükümleri etkilenmeyecek, denetim yetkisi İklim Değişikliği Başkanlığı’na verilecektir.

Gerekli denetimlerin yapılması için Başkanlık, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile iş birliği yaparak çalışmalara devam edecektir.

DENETİM YETKİSİ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAŞKANLIĞINA VERİLECEK

İklim Değişikliği Başkanlığı, denetim sonuçları üzerinden idari yaptırım kararlarını oluşturacak ve ilgili taraflara tebliğ edecektir. İdari yaptırım kararlarına itiraz hakkı doğacak; ancak bu süreç, cezanın tahsilini durdurmayacaktır.

Bu düzenlemede net bir yöntem ve esas belirlenmemişse, ilgili yasaların hükümleri geçerli olacaktır.

İklim Değişikliği Başkanlığı’na, Çevre Kanunu kapsamında denetleme yetkisi tanınacak. Ayrıca, sera gazı emisyonlarının izlenmesine yönelik önceki yasaların bazı kısımları yürürlükten kaldırılacak.

YENİ HÜKÜMLER EKTEN EDA HIZLI

Bunun yanında, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na, Elektrik Piyasası Kanunu ve Emisyon Ticaret Sistemiyle ilgili yeni yetkiler ekleniyor. Piyasa bozucu davranışlar tespit edildiğinde, EPDK tarafından gerçek ve tüzel kişilere idari para cezası uygulanacak.

Pilot uygulama dönemi öncesinde gerçekleştirilecek olup, denetimler sırasında yükümlülüklerin eksiksiz yerine getirilmesi sağlanacak.

Düzenlemenin ilk 3 yıl içinde uygulanacak olan yasalar ilgili işletmelere sera gazı emisyon izinleri alımını zorunlu kılacaktır. Bu süre zarfında, özel durumlar varsa İklim Değişikliği Başkanlığı süreyi uzatabilecektir.

KANUN TEKLİFİNDE DEĞİŞİKLİK ÖNERGELERİ

CHP, Paris İklim Anlaşması’nın 2053 sıfır emisyon hedefini göz önünde bulundurarak, kanun teklifinde “Emisyon Ticaret Sistemi” tanımına “net sıfır emisyon hedefine uygun” ifadesinin eklenmesini sağladı.

Ayrıca, her ilin yerel iklim değişikliği planlarının, vali koordinasyonunda ve ilgili kurum ve kuruluşların katılımıyla hazırlanacağına dair önerge de kabul edildi.

“`