Son haftalarda teknoloji dünyasında önemli bir maliyet artışı dikkat çekiyor: DRAM bellek fiyatları hızla yükseliyor.
Bu ani artışın ardındaki temel neden genellikle yapay zeka altyapısına yönelik devasa talep olarak gösteriliyor. Reuters’ın konuya yakın kaynaklara dayandırdığı haberine göre, dünyanın en büyük bellek üreticilerinden biri olan Samsung, Eylül ayından bu yana fiyatlarını tam yüzde 60 oranında artırdı.
Bu fiyat yükselişinden etkilenen bellek türlerinin başında, günümüzün neredeyse tüm bilgi işlem cihazlarında kullanılan DDR5 bellek modülleri geliyor. Akıllı telefonlardan yüksek performanslı iş istasyonlarına, dizüstü ve masaüstü bilgisayarlardan sunuculara kadar geniş bir yelpazede bu bellekler kullanılıyor.
Samsung için beklenmedik kazanç
Bellek sıkıntısı, AI çip pazarında rakiplerinin gerisinde kalan Samsung için adeta beklenmedik bir fırsat sundu. Şirket, özellikle Nvidia‘nın en yeni B200 ve B300 gibi GPU’larında kullanılacak olan yeni nesil HBM3e modüllerinin onay sürecinde bazı zorluklar yaşamıştı. Ancak DRAM fiyatlarındaki bu tırmanış, şirketin genel gelir dengesini olumlu yönde etkiliyor.
Bellek kıtlığının ana nedeni olarak AI altyapısındaki hızlı büyüme gösterilse de, bu durum tek başına yeterli değil. Bellek yongaları, diğer birçok çipin aksine emtia piyasası dinamikleriyle işleyen ürünler.
Sektördeki büyük oyuncular olan Micron, SK Hynix, Samsung‘un yanı sıra Çinli tedarikçiler de yongalarını JEDEC gibi standart kuruluşlarının belirlediği ortak özelliklere göre tasarlıyor. Temelde hepsi aynı ürünü üretiyor. Bu durum, bellek piyasasını, stoklar azalıp arttıkça fiyatların periyodik olarak yükseldiği ve düştüğü, döngüsel bir yapıya yatkın hale getiriyor.
Bu döngüler genellikle, DDR4’ten DDR5’e geçiş gibi teknoloji yenileme süreçleri etrafında şekillenir. Tedarikçilerin bu geçişleri öngörüp üretimi artırması gerekir, ancak bu her zaman kusursuz işlemez.
Üretim dengesi neden şaştı?
Talep düşük ve arz yüksek olduğunda, fabrikaların dolu kalması için ortalama satış fiyatları düşer. Hatta bazı üreticiler, envanteri azaltmak amacıyla üretimi bilinçli olarak yavaşlatır. Ancak talep aniden tavan yaparsa, üretimi hızlandırmak zaman aldığı için bu strateji hızla ters tepebilir. Ortaya çıkan bu arz-talep uyumsuzluğu da fiyatları hızla yukarı çekiyor.
Mevcut durumda ikinci senaryonun etkili olduğu görülüyor. Analiz şirketi Trendforce, talebin eşi benzeri görülmemiş bir seviyeye ulaşmasına rağmen, bellek tedarikçilerinin üretimi hızlandırmadığını vurguluyor. Bunun yerine, şirketler yeni süreç ve üretim teknolojilerine yönelik araştırma ve geliştirme çalışmalarına öncelik veriyor.
Trendforce, piyasadaki bu gerilimin devam etmesini ve DDR5 fiyatlarının 2026 yılının büyük bir bölümünde yükseliş trendinde kalmasını bekliyor. Ve tabii ki bu durumi kaçınılmaz olarak akıllı telefon ve PC gibi cihaların fiyatlarını uçuracak gibi görünüyor.
