AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Niye en az dört çocuk olmasın, beş olmasın? Bunu hızlandıralım” çağrısı yaparken, doğan çocuklar iş kazalarında hayatını kaybediyor, okula gidemiyor. Ekonomik kriz nedeniyle çocuklar güvencesiz şekilde çalışıyor; iş kazalarına kurban giden çocuk sayısı her geçen gün artıyor. Eğitimden mahrum kalan çocuk sayısı da giderek çoğalıyor.
AKP, 2025’i “Aile Yılı” ilan ederken, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda sunum yapan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, “Doğurganlık hızımız gerilemiş, aile kurumunun ve demografik yapının güçlendirilmesi artık toplumsal bir öncelik haline gelmiştir” dedi. Ancak Türkiye’de 600 bini aşkın çocuk zorunlu eğitimi almıyor. Okul dışında kalan çocukların yüzde 74’ü, 14-17 yaş aralığında bulunuyor.
KAYITDIŞI VE GÜVENCESİZ ÇALIŞMA
Nefes’ten Şehriban Kıraç’ın haberine göre kayıtdışı ile birlikte 3,5 milyon çocuk çalışıyor. TÜİK verilerine göre 2024’te 15-17 yaş arasındaki işgücüne katılma oranı yüzde 25 oldu. Bu durumda yaklaşık 970 bin çocuk, kayıtlı işçi olarak çalışıyor. Mesleki Eğitim Merkezlerinde çalışan 504 bin çocuk eklendiğinde sayı 1,5 milyona ulaşıyor.
2024’te 3,5 milyon hane ve 14 milyondan fazla vatandaş, yaşamını sosyal yardımlarla sürdürebildi. Aile Destek Programı’ndaki hane sayısı 3 milyona yaklaşırken, ailesi tarafından bakılamayan çocuk sayısı 170 bini aştı. TÜİK verilerine göre 2024’te maddi yetersizlik nedeniyle çocukları yeni giysilere sahip olamayan hanehalkı oranı yüzde 9,2, çocukların oynayabileceği oyuncak bulunmayan hanelerin oranı ise yüzde 11,7 oldu.
TÜİK verilerine göre 2024’te, 2023’e kıyasla güvenlik birimlerine getirilen çocukların karıştığı olay sayısı yüzde 9,8 artarak 612 bin 651’e ulaştı. Suça sürüklenen çocuk sayısı ise yüzde 13 artışla 202 bin 785 oldu.
72 ÇOCUK İŞÇİ HAYATINI KAYBETTİ!
2024-2025 eğitim öğretim yılında en az 72 çocuk işçi, iş kazalarında hayatını kaybetti. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda milletvekillerinin çocuk işçiliğini önlemeye ilişkin sorularına kaçamak yanıtlar verdi. Işıkhan, 2025 bütçesinde çocuk işçiliği ile mücadeleye ayrılan 1000 TL’yi, “Çocukların korunması kalemine 1.000 lira gibi ödenek ayrılması hayatın olağan akışına aykırıdır. Bu tutarlar, herkes bilir ki ‘iz bedeli’ olarak tanımlanmakta” sözleriyle savundu. 2026, 2027 ve 2028 bütçelerinde ise çocuk işçiliği ile mücadele için ödenek ayrılmadı.
BAKANLIK VE BÜTÇE TARTIŞMALARI
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçe görüşmelerine, Dilovası’ndaki yangında 3 çocuk işçinin hayatını kaybetmesi damga vurdu. Işıkhan, haberlerin gerçeği yansıtmadığını iddia ederek, “Birçok farklı proje ve programda çocuklarımızın korunmasına yönelik faaliyetlerimiz ve projelerimiz devam etmekte” dedi.
Işıkhan ayrıca, istihdamın korunması ve üretim kapasitesinin güçlendirilmesi amacıyla 2025’te tekstil, hazır giyim ve mobilya sektörlerinde uygulanan teşvik modelinin 2026’da da sürdürülmesi için Meclise kanun teklifi sunulduğunu bildirdi. 2025 Ağustos itibarıyla belediyelerin SGK’ye toplam borcu 234,2 milyar lira olarak açıklandı.
